HIRSIZLIK SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ
Basit hırsızlık suçu TCK’nın 141.maddesinde düzenlenmiştir. Bu suçla ilgili açıklamalara daha önce sitemizde yayımlanan yazıda yer vermiştik. https://mnhhukuk.com/basit-hirsizlik-sucu-tck-141-yargitay-kararlari/
Hırsızlık suçunun nitelikli halleri ise TCK’nın 142.maddesinde düzenlenmiştir.
TCK’nın 142.maddesinin 1.fıkrasına göre hırsızlık suçunun;
a) Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan ya da kamu yararına veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında (TCK.md.142/1-a)
Belediye mesire alanında hırsızlık
“….Belediyeye ait mesire alanı içinde bulunan 2 adet hasır demirin çalınmaya taşebbüs edildiği olayda, sanığın eyleminin TCK’nın 142/1-a maddesindeki suçu oluşturduğu.. “(Yargıtay 2. Ceza Dairesi 2020/1304 E. , 2020/8048 K.)
Yağmur ızgarası hakkında hırsızlık
“…Oluşa ve dosya kapsamına göre; sanığın cadde ve sokak üzerinde döşenmiş halde bulunan yağmur ızgaralarını bir gün ara ile çalması şeklindeki eyleminin TCK 142/1-a maddesindeki suçu oluşturduğu gözetilerek…”(Yargıtay 2. Ceza Dairesi 2019/10073 E. , 2019/18376 K.)
Camide abdest alma yerinde hırsızlık
“…Yakınanın cami avlusunda bulunan abdest alma yerinde askılığa çantasını asarak abdest alması ve çantayı orada unutarak ayrılması sonrasında sanığın askıda asılı çantayı alması ve baştan itibaren sanığı takip eden kolluk görevlilerince kesintisiz takiple yakalanması şeklinde gelişen olayda,…. caminin eklentisi(bina eklentisi) içinden gerçekleştiğinin tespiti halinde eylemin TCK’nın 142/1-b. maddesinin, caminin eklentisi (binanın eklentisi) olmadığının yani açıktan gerçekleştiğinin tespiti halinde ise aynı Kanun’un 141/1. maddesinin uygulanması gerektiği gözetilmeyerek eksik kovuşturma ile TCK’nın 142/1-a. maddesi ile uygulama yapılması…”(Yargıtay 2. Ceza Dairesi 2014/36705 E. , 2017/6271 K.)
Cami içinde asılı paltonun çalınması
“…Sanığın camiide ibadet eden mağdur tarafından camii içerisine asılan paltosunun iç cebinden cep telefonu çalması şeklindeki eylemi TCK.nun 142/1-a maddesi kapsamında kalmasına rağmen sanık hakkında aynı kanunun 142/1-b maddesi gereğince uygulama yapılması…”(Yargıtay 2. Ceza Dairesi 2013/28178 E. , 2014/20556 K.)
c) Halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde veya bunların belli varış veya kalkış yerlerinde bulunan eşya hakkında (TCK.md.142/1-c)
Takside hırsızlık
“…Müşteri olarak ticari taksiye binen suça sürüklenen çocuğun, araçtan inerken torpido gözünde bulunan çantayı alıp kaçması biçiminde gerçekleşen olayda, bireysel taşımaya hizmet eden söz konusu ulaşım aracının “halkın yararlanmasına sunulmuş olması” nedeniyle suça sürüklenen çocuğun eyleminin TCK’nın 142/1-c maddesi kapsamında kabulünde bir isabetsizlik görülmediğinden…”(Yargıtay 2. Ceza Dairesi 2014/31681 E. , 2016/11287 K.)
Belediye otobüsünde hırsızlık
“….mülkiyeti… Belediyesine ait … plakalı otobüsün… mahallesi toplanma merkezinde park halinde bulunduğu sırada içerisinde bulunan 80 adet akıllı bilet ve 10 TL paranın suça sürüklenen çocuk ve hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilen küçük … tarafından çalındığı, suça sürüklenen çocuğun eyleminin TCK’nın 142/1-c maddesine uyan hırsızlık suçunu oluşturduğunun anlaşılması karşısında…”(Yargıtay 13. Ceza Dairesi 2014/37111 E. , 2016/1358 K.
d) Bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eşya hakkında (TCK.md.142/1-d)
Yangın söndürme vanası ve fiskiyesi hakkında hırsızlık
“…Sanığın, suça konu …Sitesinin A, B, C ve D bloklarındaki yangın söndürme sistemine ait vana ve fıskiyeleri sökerek çaldığının anlaşılması karşısında…sanığın eyleminin 5237 sayılı TCK’nın 142/1-d maddesine uyan suçu oluşturduğu halde aynı Kanunun 142/1-b maddesi gereğince hüküm kurulması, her iki bentte öngörülen cezaların aynı olması nedeniyle sonuca etkili olmadığından bozma nedeni yapılmamıştır…”(Yargıtay 2. Ceza Dairesi 2013/24350 E. , 2014/13243 K.)
İl Afet Acil Durum Müdürlüğüne ait eşya hakkında hırsızlık
“…Suça sürüklenen çocukların İl Afet Acil Durum Müdürlüğü’ne ait araçtan beton kırma aleti ile hortum çaldıklarının anlaşılması karşısında, eylemlerinin TCK’nın 142/1-d maddesine uyan hırsızlık suçunu oluşturması karşısında anılan Yasanın 142/1-a maddesi uyarınca uygulama yapılması sonuca etkili görülmediğinden, bozma nedeni yapılmamıştır…”(Yargıtay 13. Ceza Dairesi 2014/14299 E. , 2014/32212 K.)
e) Adet veya tahsis veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında (TCK.md.142/1-e)
Park halindeki kamyon kasasından hırsızlık
“…park halindeki kamyonun branda ile kapatılmış kasasından sebze kasalarının çalınması şeklinde gerçekleşen olayda, sanığın eyleminin TCK’nın 142/1-e maddesine uyan suçu oluşturduğu.. “( Yargıtay 2. Ceza Dairesi 2016/14840 E. , 2019/1923 K.)
Araç plakası hakkında hırsızlık
“…Sanığın katılanın aracının plakalarını çalması şeklinde gerçekleşen eyleminin 5237 sayılı TCK’nın 142/1-e maddesinde düzenlenen suçu oluşturduğu…”(Yargıtay 2. Ceza Dairesi 2016/564 E. , 2018/6248 K.)
Kontağı üzerindeki araç hakkında hırsızlık
“…1-Sanığın, katılanın kontak anahtarını üzerinde bıraktığı aracını çaldıklarının anlaşılması karşısında; haklarında 5237 sayılı Yasanın 141/1. maddesi yerine aynı yasanın 142/1-e maddesiyle hüküm kurulması…”( Yargıtay 13. Ceza Dairesi 2014/3448 E. , 2015/7155 K.)
işlenmesi hâlinde, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
NİTELİKLİ HIRSIZLIK SUÇUNUN CEZASI
Hakim, TCK’nın 61.maddesindeki kıstaslara göre temel cezayı belirleyecektir. Örneğin çalınan eşyanın değerinin fazla olması halinde temel ceza alt sınırdan uzaklaşılarak belirlenecektir.
Temel cezanın 3 yıl olarak belirlendiği takdirde, etkin pişmanlık hükümlerinin,takdiri indirim maddesinin uygulanması gibi nedenlerle cezanın 2 yıl ve altına düşmesi halinde diğer şartları da varsa fail hakkında cezanın ertelenmesi (TCK.m.51) ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması (CMK.m.231) mümkün olacaktır.
NİTELİKLİ HIRSIZLIK SUÇUNDA GÖREVLİ MAHKEME
Asliye ceza mahkemesidir.
NİTELİKLİ HIRSIZLIK SUÇUNDAN VERİLEN CEZA PARAYA ÇEVRİLEBİLİR Mİ?
Temel ceza üzerinden etkin pişmanlık,takdiri indirim gibi indirim maddelerinin uygulanması halinde cezanın 1 yıl veya altına düşmesi halinde TCK’nın 50.maddesine göre cezanın seçenek yaptırımlara çevrilmesi mümkün olacaktır.
NİTELİKLİ HIRSIZLIK SUÇU UZLAŞMAYA TABİİ MİDİR?
TCK’nın 141.maddesinde düzenlenen basit hırsızlık suçu CMK’nın 253.maddesi kapsamında uzlaşmaya tabii bir suçtur ama nitelikli hırsızlık suçu uzlaştırmaya tabii değildir.
